Luận về : Cái Chết Nguyên Con

                                                                   Điều ngự tử Tín Nghĩa

          Nói về cái chết trong Chánh Pháp số 105, chúng tôi cũng có đưa ra một vài phần nhỏ, tuy không thấu triệt, nhưng cũng tạm để cống hiến đến quý đọc giả. Nay chúng tôi tiếp tục về cái chết qua số Chánh Pháp 106 này cũng có những cái để chúng ta suy tư về “Cái Chết Nguyên Con” , . . . Còn những cái chết gần đây do Covid-19 gây ra, hoặc những cái chết bạo loạn nơi chúng ta đang tạm dung, nhận quốc gia nầy là quốc gia thứ hai, . . . chúng tôi không có tư cách diễn tả hay tường thuật, . . .

          Thông thường nói đến cái “Chết”, đa số ai cũng sợ. Người nào nói không sợ là vì nó chưa cận giây phút sắp chết, đối diện với cái chết ; cái mà sắp bỏ tất cả những gì mà mình đang có, rồi liên tưởng từ từ sẽ không còn. . . . hoặc chỉ nói cho sướng miệng, anh hùng tính mà thôi, . . . Ngoại trừ những vị có đức tính hy sinh cho đại cuộc thì xem cái chết tựa lông hồng, . . . Hoặc các bậc chân tu trong Phật giáo thì xem cái chết là giả huyễn, vì các ngài đã thân chứng về sự sống chết, được mất chỉ là hư ảo ; đã thấu triệt về luật vô thường. Các ngài đã quán khổ hãi là bồ đề và ngược lại, . . .

          Luận về cái chết của con người hay vạn loại hữu tình cũng na ná nhưng cũng có sự khác biệt lắm. Có người chết không toàn thây vì gặp phải cảnh bom rơi đạn lạc, hay bị hổ giảo tán thân, . . . đủ thứ.

          Mỗi khi người ta nộ khí xung thiên một vấn đề thì thốt lên : hoàn cảnh thế nầy chết còn sướng hơn, hoặc chết cho khuất mắt, . . . Hoặc khi gặp đối tượng không vừa ý thì trù ẻo,  nộp rũa : thứ mày sống chật đất, mà chết chôn cũng chật đất, hoặc là mày là thứ đáng chết, . . . chao ôi ! chữ “Chết” đem ra diễn đạt cũng nhiều cái éo le, khó nghe, nhưng cũng có những cái thật là buồn cười. Vì thế mà bút giả có câu chuyện, nay xin cống hiến đến đọc giả để cười cho vui, . . .

          Số là, có một chàng thanh niên cao ráo vạm vỡ, tuấn tú khôi ngô, con nhà vừa giàu có mà lại vừa có học vị khá cao, sinh ngữ đọc thông viết thạo về cả Anh, Pháp và Hán văn. Với những lý do về thanh thế của gia đình vả khả năng đã có nên anh ta xem mọi người bằng nửa con mắt, nhìn những thanh niên trang lứa cùng anh xem như học trò không khác.

          Có một duyên sự của riêng anh, do đó anh ta muốn xa nhà để đi tìm một vấn đề thích hợp với bản năng xứng ý nào đó cho riêng mình.

          Trước khi đi, anh vào tiệm sách mua một số nhật báo, báo tuần, để đi đường đọc và quên đi thời gian xa nhà.

          Đi được vài ngày đường, thì anh phải qua sông để đi tiếp.

          Bước xuống chuyến đò ngang, một cô lái đò vừa trắng trẻo vừa duyên dáng đang ngồi đợi khách. Chàng ta bước chân xuống đò trên tay cầm số báo mới mua. Bước chân xuống đò, đi thẳng đến thanh ngang gần cô chèo đò để ngồi cho thoải mái. Còn dụng ý của chàng ta thì chỉ có trời mới biết.

          Đò chuẩn bị rời thì ba cậu thanh niên choai choai, tuổi độ mười tám đôi mươi cùng chạy đến kịp và nhảy lên đò, miệng bô bô la nói lung tung, không ai chịu nhịn ai. Ba cậu ấy tên An, Bình, Hiệp.

          Chàng thanh niên đẹp trai học giỏi thấy khó chịu. Anh chàng những tưởng trên chuyến đò chỉ có anh ta và cô gái chèo đò ; nào ngờ lại gặp ba chú lâu la cùng đi nên chàng ta ngồi im, lấy làm khó chịu, liền đem báo ra đọc.

          *-. Ban đầu, chàng lấy tờ báo Hoa ngữ, ra đọc chưa được mấy phút thì, một trong ba đứa thách nhau rằng :

          - Thằng nào dám đến ngồi gần ông đẹp trai ấy không ?

          Có, cậu An bảo :

          - Để tao,

          Chú nầy mò đế làm quen, sau vài câu xã giao, rồi tiện tay đỡ tờ báo ông đang đọc.

          Ông ta thả tờ báo xuống và nghiêm sắc mặt bảo :

          - Có biết đọc chữ Tàu không mà rờ vào ?

          - Dạ không,

          - Thế thì đưa tay rờ vào để làm gì ?

          - Cháu thấy có hình Võ sĩ  kiêm Tài tử Lý Tiểu Long đẹp quá, cháu thích nên đường đột xin xem cho biết.

          - Tôi nói cho cậu biết : Thời buổi văn minh rồi, Phi thuyền đã lên cung trăng để thám hiểm rồi, khám phá bao nhiêu sự việc rất mới mẻ khác với quả đất chúng ta đang ở rồi, cậu không chịu học, không biết ngoại ngữ, xem như cậu đã chết mất một phần ba cuộc đời, còn chi. Đi chỗ khác.

          Cậu nhóc con bị ông ta mắng cho một trận, nên lủi thùi quay về chỗ cũ.

          Ông ngồi trở lại tư thế nghiêm nghị và cũng để làm cho đẹp lòng cô lái đò, yên lặng lấy tờ báo Times ra đọc. Ông cũng đọc được năm mười phút, thì cũng ba cậu nhóc con, hai cậu còn lại thách đố nhau :

          *.- Bình bảo :

          - Còn hai đứa mình, ai dám bước đến ông ấy không ?

          - Hiệp đang do dự, Bình phá lên :

          - Thôi để tao.

          Bình cũng mon men bò đến bên ông, ông ta chỉ chăm chăm đọc báo mà không cần biết là có Bình bên cạnh. Ông đang mãi mê bài bình luận, Bình thò tay vào rờ rẫm tờ báo. Ông liền thả báo xuống như lần trước, nghiêm sắc mặt bảo :

          - Cậu làm gì thế ?

          - Cháu đang xem hình Michael Jordan. Cháu rất thích thể thao mà cháu lại mến mộ ông nầy. Nhân gặp được hình ảnh ông ta trong báo thầy đang đọc, nên cháu xem ké cho đỡ ghiền. Liền đó, ông thả tờ báo xuống và cũng nghiêm nghị bảo :

          - Cậu biết Anh ngữ không mà đọc ?

          Cậu bé trả lời ngắn gọn :

          - Dạ không.

          - Trời đất quỷ thần ơi ! Thời buổi này mà không biết Anh ngữ, là coi như chết mất nửa đời người rồi, cậu biết không ? Anh ngữ vẫn là loại sinh ngữ cần phải đọc. Hiện giờ thế giới chỉ giao thiệp với nhau bằng hai thứ sinh ngữ. Một là Anh văn, hai là Pháp văn nhưng,. Đa phần, thế giới dùng ngôn ngữ Anh vẫn là thông dụng nhất. Sao cậu không chịu học như tôi ?

          Bị la mắng một trận, Bình lủi thủi trở về chỗ cũ với hai bạn. Còn chàng đẹp trai, học thức kia thì khuôn mặt hầm hầm vì mấy cậu nhóc con làm phiền nên không còn được một chút thời gian nào để khoe khoang với cô chèo đò. Cô lái đò vẫn ung dung chèo với nhịp mái đẩy khoan thai. Nghỉ mệt một chút sau cơn giận rồi cũng vói tay lấy tờ báo Paris Maths đọc tiếp để giết thì giờ qua chuyến đò ngang. Ông đọc chưa được bao lâu. Hiệp còn lại trong nhóm, nói :

          - Mấy cậu bất tài nên bị ông ta la rầy. Thôi thì lần nầy để tao đến, xem thử ra sao ?  Hai cậu bạn nói :

          - Mầy cũng chẵng tài cán gì đâu. Ông ta ỷ lớn, nhà thông thái, giàu có, đẹp trai thì lúc nào cũng tỏ vẻ ta đây, chẳng nễ nang một ai đâu. Nhưng thôi, đến phiên mày cũng nên thử cho biết.

          *.- Hiệp cũng lần mò bò đến gần cạnh ông, ngồi vòng tay nhìn ông ta đọc báo. Hiệp thả một câu xã giao :

          - Thưa thầy, thầy đọc báo chi vậy ?

          - Cậu hỏi làm gì ?

          - Cháu thấy tờ báo mà không biết sinh ngữ nào, nhưng có cái tháp cao và đẹp, cháu muốn tò mò xem cho biết.

          - Cậu có học Pháp văn không ?

          - Dạ, thưa không ?

          Ông thả tờ báo xuống và bắt đầu la mắng tiếp như hai bạn nó. Ông bảo :

          - Báo này là báo Pháp, tên là Paris Maths, tháp này là tháp lịch sử của Pháp tên là tháp Eiffel Tower, biết chưa ? Thời buổi này, muốn đi đó dây thì phải biết ngoại ngữ. Cậu không học là xem như chết mất ba phần tư đời người của cậu đó. Thôi về lại chỗ củ với bạn cậu.

          Hiệp lủi thủi bò về và bị hai bạn chọc quê :

          Hai chúng ta tưởng mày ngon lành, té ra cá mè một lứa. ba đứa không buồn mà cười chọc quê nhau, . . .

          Con đò ngang chèo chưa được nửa con sông, bất thình lình gió to và mưa bắt đầu trút nước. Cô lái đò cố gắn kềm tay lái, nhưng gió quá sức nên đò chồng chềnh ;  mưa và gió càng lúc càng mạnh thêm, nên con đò xoay vòng vòng một độ rồi bị lật nghiêng, nước vào ào ào..

          Khi đò lật, nước đầy, mạnh ai nấy lo thoát thân. Ba chàng nhóc con biết bơi thì tư từ bơi vào bờ. Cô gái chèo đò tuy không nhanh nhẹn như ba chú nhóc con kia nhưng cũng tự cứu mình được. Riêng anh chàng kia, khi đò chồng chềnh, ông ta đã mất tinh thần. Đò lật ông cũng rơi theo xuống sông cùng với bốn người kia ;  mấy tờ báo vung lả chả, bị nước cuốn. Một vài tờ vươn vào lấp mặt ông, ông vừa đưa tay hất báo mà cũng vừa kêu ơi ới :

          - Cứu tôi với, cứu tôi với, . . .

          Ba cậu nhọc con bơi cũng gần đến bờ, liền quay người lại vừa cười, vừa đồng la to :

          - Hoàn cảnh lúc này mà không biết bơi tức là “Chết Nguyên Con” rồi, còn gì, . . .

          Câu chuyện đến đây tạm ngừng. Tuy thế, bút giả có chút thiện ý góp vào là như thế nầy :

          Người xưa, dạy con cái phải biết khiêm nhường và từ tốn, đừng ỷ lại, nên có câu :

          “Ai nhất thì tôi xin nhì,

          Còn ai hơn nữa, tôi thì đứng ba.”

          Hoặc là :

          “Trong nhà nhất mẹ, nhì con,

          Ra đường còn có kẻ dòn hơn ta.”

          Hay là :

          “Tam nhơn đồng hành tất hữu ngã sư”, nghĩa là ba người cùng đi ắt có thầy ta ở trong đó.

          Chúng ta phải biết :

          “Biển học vô nhai”, nghĩa là biền học là vô bờ.

          Thật vậy, tuy chàng trai văn võ kiêm toàn, nhưng giỏi một mặt nào đó, không hẳn là tất cả.

Cái chết ấy gọi là bất đắt kỳ tử, chết đuối, chết sông, . .  Cho nên, sinh tiền cần nên niệm danh hiệu Phật A Di Đà nhất tâm, thì giây phút ấy mật niệm đến câu niệm Phật có thể được vãng sanh. Đó gọi là “Đới nghiệp vãng sanh”.  Trong Phật giáo, khi tu hành theo pháp môn Niệm Phật, là tu về pháp môn Tịnh độ. Nhưng có kẻ lại bảo : Tịnh độ là môn tu niệm Phật, tức là ỷ lại nhờ vào tha lực.

          Phát ngôn như vậy là chưa hiểu gì Pháp môn Tịnh độ. Niệm Phật thì phải có đủ ba đức : Tín, Nguyện và Hạnh. Thiếu một trong ba đức ấy không thể thành tựu. Tuy nhiên, có đủ ba đức mà thực hành không cẩn mật, nghiêm túc, tinh chuyên, . . . cũng không đạt được quả vị. Phải trú dạ lục thời, phải chuyên biệt với pháp môn. Tức là sự nhứt tâm mà lý cũng nhất tâm, . . .

          Học vị bên ngoài của thế tục cũng vậy. Một Bác sĩ học xong. Đỗ đạt thành tài, nhưng không phải bệnh nào cũng chữa được. Bởi thế mới có những vị bác sĩ chuyên ngành là vậy. Các môn học khác về khoa học, về nhân văn, . . . cũng như thế.

          Bài viết có hơi dài, bút giả xin tạm ngừng ở đây. Mong rằng chúng ta không phải là ông văn võ kiêm toàn như trên đây.

          Kính chúc,

          Trọng thu Canh tý, June 10th 2020.